‘Zwolle, zonder dolle …’

‘Enig idee wie Willem Jan Schuttevaer was?’. Het bleef even stil, maar niemand reageerde. Als enige stak ik mijn vinger op. ‘Jazeker’, zei ik enigszins bedremmeld tegen de gids die het gezelschap waarin ik mij bevond al wandelend door de straten van Zwolle voerde. ‘Een voorvechter voor de binnenschippers’ voegde ik er nog aan toe.


‘Heel goed’, zei de gids en hij voegde er nog aan toe: ‘Schuttevaer werd in 1798 in Zwolle geboren en woonde tot aan zijn overlijden in 1881 hier aan de Thorbeckegracht. Hij verdedigde de belangen van de binnenschippers en als dank daarvoor werd zijn naam in 1863 verbonden aan de Koninklijke Schippersvereniging, die hij mede had opgericht. Ook het weekblad voor de binnenvaart, dat eind 1888 startte, kreeg zijn naam: Weekblad Schuttevaer. Hier, aan de gevel van zijn woonhuis, is een herdenkingssteen als herinnering geplaatst’.


Terwijl iedereen alweer doorliep, op weg naar de volgende bezienswaardigheid, bleef ik nog even staan om het huis en de steen wat beter te bekijken. In Zwolle herinneren ook de Schuttevaerkade en de Schuttevaerhaven nog aan de man die als schipper en handelaar in verzet kwam tegen de hoge tolheffing die schippers moesten betalen op het Zwolse Diep. De strijd tegen de tolheffing op het Zwolse Diep duurde 17 jaar. Pas in 1862 erkende minister Johan Rudolph Thorbecke (1798-1872) het gelijk van de turfschippers. Dezelfde Thorbecke werd overigens ook in Zwolle geboren, drie dagen vóór Schuttevaer (!) en de popmuzikanten Herman Brood en Miss Montreal (pseudoniem van Sanne Hans) hadden er eveneens hun wieg staan.


Over muziek en liedjes gesproken, Van Kooten en De Bie zongen al dat ‘Zwolle zonder dolle’ (zonder ‘n’) voor hen het Den Haag van Overijssel was. En dat ze met de trein in twee uur tijd in Zwolle konden zijn. Per schip duurt dat iets langer, maar de stad aan het Zwarte Water is de moeite van een bezoek meer dan waard.