Deze week ging in Haarlem de film Kenau in première. Gouden Kalf winnares Monic Hendrickx speelt in deze film de historische figuur van Kenau Simonsdochter Hasselaer (1526-1588).
De film presenteert Kenau als moeder, strijder en heldin tijdens het beleg van Haarlem van 1573. De film heb ik nog niet gezien, dus ik weet niet of de rol van Kenau als scheepmaeckster er ook in voorkomt. Kenau trouwde in 1544 – achttien jaar oud – met Nanning Gerbrantdz. Borst, telg uit een Haarlems scheepmakersgeslacht. Nadat Nanning in 1562 stierf, tekende Kenau verschillende transactiestukken en brieven als scheepmaakster; op zich niet uniek, maar wel bijzonder! Kenau ging dus niet bij de pakken neerzitten, maar zette het bedrijf van haar overleden echtgenoot als zelfstandig onderneemster voort.
Kenau voer ook zelf. In juni 1588 reisde ze met haar eigen schip naar Noorwegen om hout in te kopen. Het schip keerde echter niet terug, waarna men aannam dat Kenau door zeerovers was overvallen en een droeve dood op zee had gevonden.
De roem van Kenau doofde na haar dood niet uit. In de negentiende eeuw werden zelfs schepen naar haar genoemd. De marine noemde een fregatschip Kenau Hasselaar. Het schip was in 1804 in Rotterdam als Diana op stapel gezet. Rond 1816 werd het herdoopt en nam het onder die heldhaftige naam deel aan het Bombardement van Algiers. Uiteindelijk werd het als wachtschip in 1841 gesloopt.
Ook de koopvaardij kende een schip met de naam Kenau Hasselaer. De Rotterdamse rederij C. Vlierboom & Zn. bestelde in 1839 een fregat van 698 ton bij scheepswerf De Naarstigheid van De Jong, Kortlandt en Anthonij. Dat schip werd na een loopbaan van bijna twintig jaar in 1858 gesloopt. Op dat moment had Vlierboom ook een schip met de naam Nova Zembla.
En u weet wellicht nog dat onder die naam eind 2011 de eerste Nederlandse 3D-film in de bioscopen te zien was. Het film toont het verhaal over de legendarische overwintering op Nova Zembla door de ogen van Gerrit de Veer, die als schrijver deelnam aan de expeditie. Een volledig verzonnen romance van De Veer met de dochter van de cartograaf en predikant Petrus Plancius (1552-1622), een rol van supermodel Doutzen Kroes, werd toegevoegd; dit natuurlijk om de bezoekcijfers flink op te stuwen.
Met Kenau is er nu in betrekkelijk korte tijd opnieuw een historische Nederlandse actiefilm.
Zou de directie van de Rotterdamse rederij Vlierboom een voorzienende blik hebben gehad met de keuze voor de namen van hun schepen? Ik laat graag aan u over of u in Monic Hendrickx een levensechte Kenau herkent of dat u meer van Doutzen als fictieve Catharina Plancius gecharmeerd bent; en ook of zij boegbeelden voor de Nederlandse film zijn.